Ngày 19/9/1954, sau chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chọn Đền Hùng là nơi gặp gỡ, nói chuyện với cán bộ chiến sĩ Đại đoàn quân Tiên phong – một trong những Đại đoàn chủ lực đầu tiên của quân đội ta.

Cuộc gặp gỡ của Bác với Đại đoàn quân Tiên phong tại Đền Hùng nhằm ôn lại truyền thống dựng nước hào hùng của tổ tiên, đồng thời động viên, cổ vũ, nhắc nhở và giáo dục cán bộ, chiến sĩ phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, xứng đáng với truyền thống vẻ vang của dân tộc.

Khi thăm xong các đền trên núi Nghĩa Lĩnh, Bác xuống Đền Giếng chờ bộ đội ở các hướng về Đền Hùng để nghe Bác giao nhiệm vụ. Bác ngồi trên bậc cửa bên trái của Đền. Đồng chí Thanh Quảng và đồng chí Song Hào ngồi phía dưới bậc lát gạch, các đồng chí cán bộ khác ngồi dưới sân đền (số lượng khoảng gần 100 người). Bác căn dặn và nhắc nhở bộ đội phải thường xuyên học tập, rèn luyện đạo đức, giữ nghiêm kỷ luật, thực hiện tốt chính sách dân vận, giữ vững lập trường giai cấp. Đặc biệt, Bác đã căn dặn: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước/ Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”.

Lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc, mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước đã được khẳng định trong câu nói của Bác. Dù ngắn gọn, súc tích, giản dị, dễ hiểu nhưng chứa đựng ý nghĩa vô cùng to lớn, nó góp phần định hướng cho các nhà khoa học Việt Nam trong việc nghiên cứu về thời đại Hùng Vương. Để sau đó có những công trình, những thành tựu khoa học chứng minh thời đại Hùng Vương là thời kỳ có thật trong lịch sử dân tộc.

Lời dạy của Bác còn có ý nghĩa sâu sắc là sự tổng kết khoa học về quy luật tồn tại và phát triển của lịch sử dân tộc dựng nước đi liền với giữ nước. Điều đó có tác dụng giáo dục truyền thống yêu nước, ý thức dân tộc, cội nguồn và tinh thần đại đoàn kết, vì đó là nguồn sức mạnh vô cùng to lớn, chi phối toàn bộ quá trình phát triển của lịch sử dân tộc, là động lực cổ vũ nhân dân ta trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa mạnh giàu.

(Nguồn: “Đền Hùng - Di tích quốc gia đặc biệt”, Khu Di tích lịch sử Đền Hùng, Nhà xuất bản Văn hóa Dân tộc).